Świadczenia pieniężne w pomocy społecznej

Świadczenia pieniężne, to w szczególności:

Zasiłek stały (art. 37 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej)

  1. Zasiłek stały przysługuje:
    1. pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (od 1 stycznia 2022 r. 776,00 zł);
    2. pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie (od 1 stycznia 2022 r. – 600,00 zł).
  2. Zasiłek stały ustala się w wysokości:
    1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 1000 zł miesięcznie;
    2. w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kwotą stanowiącą 130% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.
  3. Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż 100 zł miesięcznie.
  4. W przypadku zbiegu uprawnień do zasiłku stałego i renty socjalnej, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, dodatku z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania lub zasiłku dla opiekuna, zasiłek stały nie przysługuje.
  5. Przy ustalaniu uprawnienia oraz wysokości zasiłku stałego do dochodu nie wlicza się kwoty zasiłku okresowego.
  6. W przypadku złożenia przez osobę, która nie posiada orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub orzeczenia o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, wniosku o przyznanie zasiłku stałego wraz z wymaganą dokumentacją oraz potwierdzeniem złożenia wniosku o przyznanie świadczenia uzależnionego od niezdolności do pracy albo wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, wszczyna się postępowanie o ustalenie uprawnienia do zasiłku stałego, a następnie po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego:
    • W przypadku spełnienia warunków, o których mowa w art. 37 ust. 1 i 4, z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy – postępowanie zawiesza się do dnia dostarczenia orzeczenia;
    • W przypadku niespełnienia któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 37 ust. 1 lub 4 z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy – odmawia się przyznania zasiłku stałego.
  7. Na okres zawieszenia postępowania przyznaje się z urzędu zasiłek okresowy w wysokości i na zasadach określonych w art. 38.
  8. Jeżeli orzeczenie, o którym mowa w ust. 7, zostanie dostarczone w terminie 60 dni od dnia jego otrzymania, zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz z potwierdzeniem, o którym mowa w ust. 7. Do ustalenia kwoty zasiłku stałego za okres pobierania zasiłku okresowego w trakcie zawieszenia postępowania art. 37 ust. 6 nie stosuje się.
  9. Jeżeli orzeczenie, o którym mowa w ust. 7, zostanie dostarczone po upływie 60 dni od dnia jego otrzymania, zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym dostarczono orzeczenie. Do ustalenia kwoty zasiłku stałego za miesiąc, w którym dostarczono orzeczenie, o którym mowa w ust. 7, nie stosuje się art. 37 ust. 6 w przypadku pobierania zasiłku okresowego w trakcie zawieszenia postępowania.
  10. W przypadku niedostarczenia orzeczenia, o którym mowa w ust. 7, w terminie 3 lat od dnia zawieszenia postępowania, zawieszone postępowanie podejmuje się z urzędu.

Zasiłek okresowy (art. 38 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej)

  1. Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:
    • osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
    • rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.
  2. Zasiłek okresowy ustala się:
    • w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż kryterium dochodowe na osobę w rodzinie (600,00 zł);
    • w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
  3. Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ust. 2 nie może być niższa niż 50% różnicy między:
    • kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
    • kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
  4. Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.
    4a. W przypadku podjęcia zatrudnienia przez osobę objętą kontraktem socjalnym pobierającą zasiłek okresowy, może być on wypłacany nadal niezależnie od dochodu, do dnia wynikającego z decyzji przyznającej zasiłek okresowy, nie dłużej jednak niż do 2 miesięcy od dnia, w którym osoba została zatrudniona.
    4b. Zasiłek okresowy jest wypłacany niezależnie od dochodu w sytuacji określonej w ust. 4a nie częściej niż raz na 2 lata.
  5. Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
  6. Rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć minimalne kwoty zasiłku okresowego, o których mowa w ust. 2 i 3.

Zasiłek celowy (art. 39 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej)

  1. W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy.
  2. Zasiłek celowy może być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.
  3. Osobom bezdomnym i innym osobom niemającym dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych może być przyznany zasiłek celowy na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne.
  4. Zasiłek celowy może być przyznany w formie biletu kredytowanego.

W myśl art. 39a. Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:

  1. Zasiłek celowy może być przyznany również w celu realizacji postanowień kontraktu socjalnego.
  2. Zasiłek celowy, o którym mowa w ust. 1, może być wypłacany niezależnie od dochodu, przez okres do 2 miesięcy od dnia, w którym osoba objęta kontraktem socjalnym, w trakcie jego realizacji, stała się osobą zatrudnioną.

Zgodnie z art. 40 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:

  1. Zasiłek celowy może być przyznany również osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego.
  2. Zasiłek celowy może być przyznany także osobie albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski żywiołowej lub ekologicznej.
  3. Zasiłek celowy, o którym mowa w ust. 1 i 2, może być przyznany niezależnie od dochodu i może nie podlegać zwrotowi.

Specjalny zasiłek celowy (art. 41 Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej)

W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany:

  1. specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi;
  2. zasiłek okresowy, zasiłek celowy lub pomoc rzeczowa, pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku lub wydatków na pomoc rzeczową.

Zasiłek celowy – pomoc gminy w zakresie dożywiania

Pomoc zakresie dożywiania może być przyznana, jeżeli dochód nie przekracza 200 % kryterium dochodowego określonego w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:

  • w przypadku osoby samotnie gospodarującej: (776,00 zł x 200 %) – 1552,00 zł
  • w przypadku rodziny pomnożonej przez liczbę członków rodziny: (600,00 zł x 200 %) – 1200,00 zł;

Pomoc w zakresie dożywiania może zostać przyznana:

  • dzieciom do czasu podjęcia nauki w szkole podstawowej,
  • uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadpodstawowej lub ponadgimnazjalnej,
  • osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ww. ustawy, w szczególności osobom starszym, chorym i niepełnosprawnym z powodu:
    1. ubóstwa;
    2. sieroctwa;
    3. bezdomności;
    4. bezrobocia;
    5. niepełnosprawności;
    6. długotrwałej lub ciężkiej choroby;
    7. przemocy w rodzinie;
      7a) potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
    8. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
    9. bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych;
    10. trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust.1 pkt 1 lit.c lub lit.d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
    11. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
    12. alkoholizmu lub narkomanii;
    13. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
    14. klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Podstawa prawna:
Uchwała Nr 149 Rady Ministrów z dnia 23 sierpnia 2023 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2024-2028, Uchwała Nr LXXXVIII/145/2023 Rady Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego z dnia 28 grudnia 2023 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu osłonowego w zakresie dożywiania pod nazwą  “Posiłek w szkole i w domu” na lata 2024 – 2028”