Programy i zadania PFRON
Opublikowano w dniu
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych gromadzi środki na aktywizację zawodową oraz rehabilitację społeczną osób niepełnosprawnych. Środki te pochodzą z wpłat pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny etat i nie osiągają 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
Głównym zadaniem Funduszu jest wspieranie bezpośrednio osób niepełnosprawnych i pracodawców za pośrednictwem 16 wojewódzkich Oddziałów PFRON oraz pośrednio poprzez jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego oraz organizacje pozarządowe. Poniższy schemat przedstawia obrazowo sposób rozdysponowania środków finansowych, którymi gospodaruje Fundusz.
Największa część środków PFRON, około 65%, trafia bezpośrednio do pracodawców w formie dofinansowania do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników oraz refundacji składek na ubezpieczenia społeczne dla niepełnosprawnych przedsiębiorców i rolników. Dzięki temu wsparciu stale dofinansowane jest istnienie tysięcy stanowisk pracy osób niepełnosprawnych. Wnioski o dofinansowania i refundacje składane są bezpośrednio do Biura Funduszu i Oddziałów PFRON.
Drugim bardzo ważnym zadaniem Funduszu są zadania zlecane realizowane na podstawie art. 36 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zadanie to polega na udzielaniu dofinansowań dla organizacji pozarządowych, w tym fundacji i stowarzyszeń, na realizację projektów skierowanych do osób niepełnosprawnych, w tym dzieci, mających na celu przywracanie osób niepełnosprawnych na rynek pracy lub ułatwiających im funkcjonowanie w społeczeństwie. Dzięki wsparciu PFRON w organizacjach prowadzona jest m.in. rehabilitacja ciągła osób niepełnosprawnych w różnego typu placówkach, grupowe i indywidualne zajęcia, rozwijające umiejętności niezbędnych do sprawnego komunikowania się, działania usprawniające i wspierające funkcjonowanie dzieci z autyzmem i z niepełnosprawnością intelektualną w różnych środowiskach. Ponadto realizowane jest szeroko rozumiane poradnictwo, np. psychologiczne, zawodowe, prawne itp. Ze środków PFRON w ramach projektów realizowane są lokalne, regionalne i ogólnopolskie imprezy integracyjne, kulturalne czy sportowe, a także kampanie społeczne akcentujące problemy środowiska osób
z niepełnosprawnościami.
Środki Funduszu przekazywane są również na programy Rady Nadzorczej Funduszu realizowane przez Biuro i Oddziały PFRON samodzielnie lub za pośrednictwem samorządu terytorialnego. Przez 25 lat funkcjonowania Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zrealizowane były różnorodne tematycznie programy wspierające bezpośrednio osoby niepełnosprawne poprzez udzielenie im wsparcia np. w zakupie komputerów, specjalistycznych oprogramowań i urządzeń, szkoleń, w zakupie wózków inwalidzkich o napędzie elektrycznym i pokrycia kosztów utrzymania ich sprawności technicznej, czy w zakupie samochodów osobowych służących podejmowaniu i/lub utrzymaniu zatrudnienia.
Obecnie większość programów Funduszu realizowanych jest za pośrednictwem jednostek samorządu terytorialnego przy wsparciu Biura lub Oddziałów PFRON, np. Pilotażowy program „Aktywny Samorząd”, który stanowi połączenie kilku wcześniej realizowanych programów, m.in. programu „Komputer Dla Homera 2010”, „Pegaz 2010” czy „Student II”. Oddziały Funduszu w chwili obecnej obsługują np. program „Wyrównywania różnic między Regionami III”, a także dofinansowania do kursów języka migowego.
Duża część środków PFRON przekazywana jest jednostkom samorządu terytorialnego (wojewódzkim i powiatowym) na realizację zadań wynikających z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Należą do nich np.
- wspieranie podmiotów ekonomii społecznej, czyli Zakładów Aktywności Zawodowej oraz finansowanie takich placówek specjalistycznych jak Warsztaty Terapii Zajęciowej;
- wspieranie działań podejmowanych przez organizacje pozarządowe na rzecz osób niepełnosprawnych;
- oraz pomoc indywidualnym osobom niepełnosprawnym w powiatach poprzez udzielanie dofinansowań do uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych, likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, zakupu sprzętu rehabilitacyjnego, ortopedycznego i środków pomocniczych, a także usług tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika;
- działania za zakresu aktywizacji zawodowej np. finansowanie staży, szkoleń, tworzenia miejsc pracy, rozpoczęcia działalności gospodarczej.